Semex Nieuws

Selectie met genomics: waar heeft ons dat gebracht?

Het was in 2009 voor het eerst dat genomic informatie werd gebruikt bij de publicatie van Canadese fokwaardes. Laten we even kijken hoe deze nieuwe manier van fokkerij de selectie in de melkveehouderij heeft beïnvloed en wat de impact is op de genetische vooruitgang.
 

Selectie en gebruik van stieren

Onmiddellijk na de introductie van genomics werd de wereldwijde KI-industrie min of meer verplicht om deze nieuwe wetenschap te omarmen. Gezien de grote concurrentie in de KI wereld was er geen weg terug, eenmaal ermee begonnen ging het in een razend tempo vooruit. Intussen hebben de resultaten al lang aangetoond dat genomics geen “fake news” is en dat DNA met vol vertrouwen gebruikt kan worden bij selectie in de melkveehouderij. Het grootste voordeel voor de KI organisaties was in de eerste instantie dat jonge stiertjes geselecteerd konden worden met een veel grotere accuraatheid van genetische informatie, wat enorm helpt om de juiste keuzes te maken. Het werd zo eveneens mogelijk om jonge stieren en koeien (vaarzen) te gebruiken als donoren voor het produceren van de nieuwe generatie stieren, zonder al te veel te hoeven inleveren op betrouwbaarheid. Dit alles samen zorgde voor een ongeziene genetische vooruitgang, in de eerste instantie vooral in de stierenpopulatie. Tot op vandaag is het gebruik van jonge genomic stieren gestegen tot ongeveer 70% wereldwijd, omdat hierdoor een boost wordt gegeven aan het genetisch potentieel van de veestapel.
 

Doorgedreven genetische vooruitgang

Bovenstaande alinea maakt al duidelijk dat de genetische vooruitgang nooit zo groot geweest is als de laatste jaren. In de grafiek hieronder kunnen we duidelijk zien in welk razendsnel tempo dit gegaan is.
 

Wat minstens even belangrijk is, is de impact die genomic selectie heeft op individuele kenmerken. Er wordt niet alleen vooruitgang geboekt op totaalindex zoals LPI of Pro$, maar we zien dat er serieuze winst wordt geboekt voor alle belangrijke kenmerken van productie en exterieur tot de functionele kenmerken. Waar we voorheen door intensieve selectie echt wel terrein verloren op het vlak van dochtervruchtbaarheid, persistentie en andere gezondheidskenmerken zien we nu juist dat ook voor al deze kenmerken een significante vooruitgang wordt geboekt. Het is eigenlijk verbazingwekkend dat genomics het mogelijk maken om tegelijkertijd te fokken op productie, exterieur en de kenmerken met een lagere erfelijkheid. Zelfs als deze negatieve correlaties vertonen met kenmerken die een hogere erfelijkheid hebben.
 

DNA testen ingeburgerd?

Sinds een aantal jaren is het voor individuele veehouders ook mogelijk om hun vrouwelijke dieren te laten testen. We zien dat in veel landen het genomic testen met behulp van programma’s zoals Semex Elevate dit echt in een stroomversnelling is terecht gekomen. Waar we vroeger enkel konden werken met pedigree informatie krijgen we nu via de DNA test een boost in betrouwbaarheid (zie onderstaande tabel), waardoor het echt makkelijk en efficiënt wordt om de juiste fokkerijkeuzes te maken. Door deze informatie te gebruiken via paringsprogramma’s zoals ProMate kunnen gerichte, en doeltreffende keuzes gemaakt worden. De juiste pinken kunnen worden geselecteerd om bijvoorbeeld gesekst sperma op te gebruiken, waardoor op een groter deel van de koeien vleesstieren gebruikt kan worden.

We geloven dat de mogelijkheden van deze nieuwe wetenschap eindeloos zijn en dat we nu pas het topje van de ijsberg hebben belicht. De impact van genomic selectie zal in de toekomst alleen maar groter worden.