Fertility First Blog 19
Wat als na de afkalving de nageboorte er om wat voor reden dan ook niet snel genoeg afkomt? Vruchtbaarheidsspecialist Anne Terpstra legt uit: “Het is dan aan te raden om de desbetreffende koe afgezonderd te houden van de overige koeien. Een nageboorte die er niet op tijd afkomt, is al snel een broedstoof van bacteriën. Deze bacteriën kunnen vervolgens andere pas afgekalfde koeien infecteren, wat tot een vorm van baarmoederontsteking kan leiden bij de gezonde koeien.”
Een pas afgekalfde koe moeten we niet direct bij de groep verse koeien laten
Ook wanneer de pas afgekalfde koeien, waarbij de nageboorte er niet tijdig afkomt, geen signalen geven van koorts of andere ongemakken, blijft het van belang om deze koeien weg te houden bij de groep verse koeien die nog geen optimaal functionerend afweersysteem hebben. Een handeling die we in de praktijk nogal eens tegenkomen: een pas afgekalfde koe wordt direct na afkalven bij de verse groep koeien gelaten. Iets waar je veel later nauwelijks meer bij stilstaat, maar een heel duidelijke oorzaak kan zijn van het moeilijk drachtig maken van de koeien. Een subklinische vorm van witvuilen is heel vaak het gevolg. In de wetenschap dat bijna 80% van de witvuilers veelal subklinisch is en de achterblijvende nageboorte hier mede een oorzaak van is, hebben we dus als veehouder best wel een middel in handen om dit probleem te kunnen tackelen.
Knip de uithangende nageboorte niet af!
Wat zeker niet gedaan zou moeten worden is de “uithangende nageboorte “gaan afknippen. Het gewicht van de nageboorte is nodig om de afdrijving zo natuurlijk mogelijk te laten verlopen. Wordt er een deel afgeknipt dan kan de natuurlijke afdrijving langer gaan duren, en zou de koe kwetsbaar kunnen maken voor allerlei baarmoeder problemen. Ook het verzwaren van de uithangende nageboorte gaat het herstelproces alleen maar meer vertragen. Het handmatig verwijderen/afhalen van de nageboorte leidt meestal tot verminderde vruchtbaarheid in plaats van verbetering. Terwijl het handmatig verwijderen ook inwendige bloedingen kan veroorzaken.
Op deze foto is duidelijk te zien hoeveel aanknopingspunten er zijn, elke punt is een risico bij het handmatig verwijderen.
Nageboorte protocollen
Bij een koe waarvan de nageboorte niet binnen 12 uur afkomt, kun je denken aan de volgende “deel” protocollen:
- Afgezonderd houden totdat nageboorte eraf is
- Nooit afknippen of verzwaren
- Niet zelf gaan afpellen
- Bij koorts (> 39°C) pijnstillers en ontstekingsremmers toedienen
Tekst: Anne Terpstra, vruchtbaarheidsspecialist Semex Holland
