Semex Nieuws

Waar we als veehouder vaak onvoldoende bij stilstaan is dat veel vruchtbaarheidsproblemen het gevolg zijn van het voorafgaande afkalfproces. Een belangrijk feit is dat de baarmoeder tijdens de dracht qua formaat enorm gaat groeien. Direct na het afkalfproces, dus wanneer de nageboorte eraf is, wordt de basis gelegd voor de volgende dracht.

Het krimpen van de baarmoeder na het afkalven is cruciaal, maar wat is er dan eigenlijk gaande in de koe?

Een lege baarmoeder, nadat de nageboorte eraf is, weegt al met al zo’n tien kilo. Hier staan we niet altijd bij stil, maar is wel cruciaal om even tot je door te laten dringen. Het is daarom ook niet zo vanzelfsprekend dat een koe maar weer even snel opnieuw tochtig wordt. Gezonde koeien worden over het algemeen opnieuw tochtig tussen de 25e en 35e dag na afkalven. Wanneer dit het geval is, betekent dit dat de baarmoeder, in dit betrekkelijk korte tijdsbestek, gekrompen is van ruim tien kilo naar ongeveer een kilo.

                                                                    Figuur 1: dagen na afkalven - baarmoedergewicht in kg

Het opschoningsproces

Het monitoren van het zogenoemde opschoningsproces is dan ook niet onbelangrijk. Het is van belang dat de koe in de eerste zeven dagen na afkalven de achtergebleven resten naar buiten werkt: vaak herkenbaar aan de roodachtige/roze uitvloeiing. Tijdens de tweede week zal de uitvloeiing verminderen en van roze langzaam overgaan in een heldere afscheiding. Dit is een signaal dat het opschoningproces voorspoedig verloopt. Wanneer deze signalen onvoldoende zichtbaar zijn, zal het krimpingproces van de baarmoeder achterblijven. Dit betekent vaak ook dat het al nodig is om in de eerste /tweede week na afkalven de nodige actie te ondernemen om het opschoningsproces vlot te trekken.

      
  Koe 1: 4 dagen na afkalven ++                           Koe 2: 16 dagen na afkalven --                     Koe 3: 13 dagen na afkalven ++

Een eerste tocht binnen 25-35 dagen na afkalven

Alles dient er op gericht te zijn om problemen te voorkomen met als doel: zoveel mogelijk koeien hun eerste tocht laten tonen binnen 25-35 dagen na afkalven. De tochtigheden staan garant voor de productie van estrogenen die een spanning op de baarmoeder veroorzaken. Die spanning zorgt ervoor dat ongewenstheden van de baarmoeder worden afgedreven.
 

Een tochtige koe is het beste opschoningsmiddel

Een tochtige koe is dan ook het beste opschoningsmiddel. Dit is daarom ook vaak de reden dat bij probleem-koeien wordt geadviseerd om rond dag tien een eerste PG-behandeling te geven, vooral om spanning op de baarmoeder te verkrijgen, en zo een snellere afdrijving van nageboorte resten.
 

Klaar voor inseminatie?

O ja, wanneer een koe voor de eerste keer tochtig wordt, rond 25-35 dagen na afkalven, wil dit niet automatisch zeggen dat de koe alweer klaar is om geïnsemineerd te worden. De finetuning van het opschoningsproces is nog in volle gang. Wanneer de koe 21 dagen later weer opnieuw tochtigheid laat zien, is er niks wat je ervan weerhoudt om over te gaan tot inseminatie.
 

Rectale palpatie

Rectale palpatie door de dierenarts is een prima hulpmiddel om de krimping van de baarmoeder te monitoren. Wanneer op dag 15 een baarmoeder gevoeld wordt met het “dag 8 gevoel” is het zaak om actie te ondernemen. Als dit niet gebeurt, kan dit tot gevolg hebben dat de tochtigheid ernstig achterblijft of o.a. witvuilen, pyometra, cystes tot gevolg heeft. “Alles wat niet normaal is in de dagen/ weken na afkalven, zal een negatieve impact hebben op het krimpingsproces van de baarmoeder!”
 

Voor meer informatie, neem dan contact op met Anne Terpstra.