Elke koe zou minstens 10 jaar moeten worden
Semex en Jersey? Veehouders die met de dappere bruine Jersey's werken weten dat er in Canada al jarenlange volop gefokt wordt met de Jersey. 'Meer frame, sterke uiers en keiharde benen', noemt Jerseyfokker Gerbrand Bokma de unieke punten van de Canadese Jersey's die hij inmiddels ook in zijn veestapel terugziet. 'We streven ernaar dat alle koeien minimaal 10 jaar oud worden. Hoe ouder koeien worden, hoe goedkoper ze produceren.'
Toen de jonge melkveehouder uit It Heidenskip ruim tien jaar geleden de fokkerij van de Jersey's op het ouderlijk bedrijf op zich nam, verdiepte hij zich al gauw in de Semex stieren. 'Ik wilde dat de koeien ouder worden. Dat betekent meer balans in het exterieur en zo kwam ik bij Semex terecht.' Ook de variatie in bloedspreiding sprak Gerbrand -bestuurslid bij het Jersey stamboek in Nederland- aan en bovendien wilde hij betere uiers bij zijn Jersey veestapel. 'Dat was in onze veestapel echt een aandachtspunt en dat hebben we inmiddels flink verbeterd.'
Gerbrand melkt met zijn vader, oom en neef in totaal zo'n 300 Jersey's op drie verschillende locaties in Friesland. De jonge ondernemer zwaait de scepter in It Heidenskip met 130 koeien, waarbij de hele veestapel van origine uit Denemarken afkomstig is, 'We zijn nu 15 jaar biologisch en maken sinds zeven jaar ook zelf kaas. De Jerseys past beter bij dit bedrijfssysteem', verklaart Gerbrand de switch die ze van HF naar Jersey maakten. Met maximaal weiden en minimaal krachtvoer realiseren de koeien een productie van 5000 kilo melk met 5,8% vet en 4,05% eiwit. 'De focus in de fokkerij ligt op melk, gehalten en exterieur', noemt Gerbrand die toevoegt ook scherp te zijn op het celgetal en de dochtervruchtbaarheid van de in te zetten stieren. 'Dat zijn kenmerken waar we niets op willen toegeven, want deze eigenschappen zijn heel belangrijk voor een koe om oud te kunnen worden.'
De oudste 'Semex' koeien zijn inmiddels zesde kalfs. 'Ja, we maken echt stappen in levensduur. De koeien gaan gemakkelijker langer mee.' Naast een juiste stierkeus -waarbij fokkerijspecialist Wieger Lei van Semex hem ondersteunt- noemt Gerbrand nog een belangrijke strategie voor het halen van de beste resultaten. 'Bij elke individuele koe zoeken we een passende stier. Ja, dat is wel even zoeken. Het aanbod Jersey stieren is heel groot.'
Stieren die het in de Jersey veestapel goed hebben gedaan zijn Senior, Blackstone en On Time. 'De oudste On Time, Legacy en Blackstone dochters zijn derdekalfs en we gebruiken deze stieren nog steeds. Het geeft een stukje bedrijfszekerheid, want we weten hoe deze stieren fokken.' En ook genomic stieren krijgen kansen. De eerste Habbit, Vincent en Ipod's melkt hij inmiddels, de kalveren van Joel en Frontrunner komen eraan. 'In Canada heb ik Joel kalveren gezien, ik vond ze fenomenaal best.' Het geeft Gerbrand veel vertrouwen dat de dochters van genomic stieren naar verwachting produceren. 'De prestaties van de eerste vaarzen nodigen uit om meer op genomic stieren in te zetten.'
Gerbrand en Lianne