Fertility First Blog 12
Elk melkveebedrijf heeft er mee te maken: een nageboorte die er niet op tijd afkomt of koeien die blijven witvuilen en uiteindelijk niet spontaan tochtig worden. Onderweg zien we nog steeds dat er allerlei trucs en behandelingen worden verzonnen om de baarmoeders schoon te krijgen.
Voor een optimale vruchtbaarheid is een schone baarmoeder van groot belang
Uiteraard willen we graag dat koeien, nadat ze hebben afgekalfd, zo snel mogelijk weer “schoon” zijn. Het is bekend dat de meeste baarmoeders via natuurlijke wijze genezen en dat de koeien vrij snel na het afkalven weer cyclisch worden.
Wat gebeurt er met bacteriën in de baarmoeder?
Normaal gesproken komen er tijdens het afkalfproces vanuit de schede bacteriën via de cervix de baarmoeder binnen. Bij een normale/vlotte afkalving is dit een beperkt aantal. De cervix sluit zich 24 uur na afkalven af en de achtergebleven bacteriën worden geëlimineerd.
Bij het niet op tijd afkomen van de nageboorte, komen er logischerwijs meer bacteriën naar binnen wat vrijwel altijd leidt tot een baarmoederontsteking. Belangrijke kenmerken van deze baarmoederontsteking zijn dat de koe lichte koortsverschijnselen vertoont en dat er vanuit de schede een minder prettige geur wordt verspreid. Het natuurlijke proces is dat de nageboorte rond dag 10 er wel afkomt, waarna de koeien zichzelf gaan opschonen.
Dit soort koeien gaat vervolgens een aantal weken liggen witvuilen. De meeste koeien maken zichzelf in deze periode helemaal schoon. Het zelfgenezingspercentage schommelt zo rond de 80-90 %. Wel is het van belang dat je als veehouder dit opschoningsproces blijft monitoren: de hoeveelheid pus geeft een goed beeld van de ernst.
Wat moet je doen als het opschoningsproces achterblijft?
Een aantal koeien geneest niet of heel moeilijk, waarbij het niet uitmaakt wat je in de baarmoeder stopt. De hoeveelheid pus in de baarmoeder is te groot. Het toedienen van antibiotica in de baarmoeder heeft dan ook weinig zin.
Wees je ervan bewust dat je niet ongestraft allerlei middelen in de baarmoeder kunt stoppen, dit is heel vaak ook niet nodig. Het is bekend dat de concentratie van deze middelen vaak veel te hoog is, waarbij vooral middelen op jodiumbasis een gat in de baarmoeder kunnen branden en/of de baarmoederwand ernstig of langdurig kunnen beschadigen.
Wanneer gebruik je prostaglandines?
De enige oplossing die dan nog effectief is, is het spuiten van prostaglandines. De koe zal dan weer tochtig worden. De koe aborteert als het ware van de te grote hoeveelheid pus die in de baarmoeder aanwezig is. De baarmoeder trekt zich samen en het opschoningsproces wordt in gang gezet. Over het algemeen wordt geadviseerd om de koe tweemaal, met een tussenpoos van 14 dagen, een PG-behandeling te geven. Een klein aantal hardnekkige gevallen zal wellicht een derde behandeling nodig hebben om opnieuw succesvol geïnsemineerd te kunnen worden.
Meer weten over vruchtbaarheid? Neem dan contact op met onze specialist Anne Terpstra.